karbon fiyatlama (carbon pricing) nedir?
karbon fiyatlama (carbon pricing) nedir?
Karbon fiyatlama devletlerin geniş iklim stratejileri kapsamında kullanabilecekleri maliyet etkin bir araçtır. Genel olarak karbon fiyatlama araçları doğrudan ve dolaylı olmak üzere ikiye ayrılabilir. Doğrudan karbon fiyatlamada ilgili ürün ya da faaliyetin sera gazı salımı ile orantılı olarak bir fiyat teşviki uygulanır. Bunun örnekleri arasında karbon vergisi ve Emisyon Ticaret Sistemi bulunmaktadır. Diğer yandan dolaylı karbon fiyatlamada salınan emisyon ile orantılı olmadan karbon emisyonuyla ilgili ürünün fiyatında değişiklik yapılır. Örnek olarak yakıt ve emtia vergileri, enerji tüketicilerini etkileyen yakıt sübvansiyonları verilebilir. Düzenleme ve yatırım teşvikleri ise bu kategoriye girmemektedir. Nisan 2022 itibarıyla dünya genelinde 68 karbon fiyatlama aracı (carbon pricing instruments-CPI) işler halde olup üç tanesinin uygulaması içinse planlama yapılmıştır. Uygulanmakta olan karbon fiyatlama araçları dünya toplam sera gazı emisyonlarının yaklaşık %23'ünü kapsamaktadır.