ab emisyon ticareti sistemi (eu emissions trading system) nedir?

ab emisyon ticareti sistemi (eu emissions trading system) nedir?

2005 yılında kurulmuştur. AB ETS dünyanın ilk uluslararası emisyon ticaret sistemidir. İlk aşama 2005-2007 yılları arasında pilot uygulama olarak gerçekleşmiştir. Bu aşamada enerji yoğun sektörler ve enerji santrallerindeki karbon emisyonları ele alınmıştır. Ton başına 40 euro uymama cezası vardı. İkinci aşama 2008-2012 yılları arasında gerçekleşmiştir. 3 yeni (İzlanda, Lihteynştan, Norveç) ülke katılmıştır. Ücretsiz karbon dağıtım oranı yaklaşık %90 civarında gerçekleşmiştir. Uymama cezası yaklaşık 100 Euro'dur. 3.aşama 2013-2020 yılları arasında olup ilk 2 aşamaya göre sistem oldukça değişmiştir. Daha fazla sektör ve gaz kapsanmış, önceki sistem yerine AB çapında tek bir limit getirilmiş, ücretsiz dağıtım yerine hakların dağıtımı için açık artırma metodu benimsenmiştir. AB ETS şu anda 2021-2030 yıllarını kapsayan 4.aşamadadır.

Avrupa Konseyi'nin 25 Nisan 2023 tarihinde oyladığı Fit For 55 paketinin yasalarına göre AB ETS kapsamındaki sektörlerde 2030 yılına kadar genel emisyon azaltma hedefi 2005 seviyelerine kıyasla %62'ye çıkarılmaktadır. Deniz taşımacılığından kaynaklanan emisyonlar da ilk kez AB ETS kapsamına dahil edilecektir. Büyük gemilerin çoğu baştan itibaren AB ETS kapsamına dahil edilecekken açık deniz gemileri olarak da adlandırılan diğer büyük gemiler önce deniz taşımacılığından kaynaklanan CO2 emisyonlarının izlenmesi, raporlanması ve doğrulanmasına ilişkin 'MRV (İzleme, Raporlama ve Doğrulama' yönetmeliğine dahil edilecektir. Sonrasında AB ETS'ye dahil edilecektir. CO2 olmayan emisyonlar (metan ve N2O), 2024'ten itibaren 'MRV' düzenlemesine, 2026'dan itibaren AB ETS'ye dahil edilecektir.

Binalar, karayolu taşımacılığı ve ek sektörler (esas olarak küçük sanayi) için yeni ve ayrı bir emisyon ticaret sistemi (ETS2) kurulmuştur. Sosyal İklim Fonu, üye devletler tarafından savunmasız hane halklarını, mikro işletmeleri ve ulaşım kullanıcılarını desteklemek ve binalar, karayolu taşımacılığı ve ek sektörler için bir emisyon ticaret sisteminin fiyat etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olacak önlemleri ve yatırımları finanse etmek için kullanılacaktır. Fon, ulusal katkılarla desteklenmek üzere, esas olarak yeni emisyon ticaret sisteminden elde edilecek gelirlerle maksimum 65 milyar Euro'ya kadar finanse edilecektir. 2026-2032 dönemi için geçici olarak kurulmuştur.

Havacılık sektörü için ücretsiz emisyon izinleri kademeli olarak kaldırılacak ve 2026'dan itibaren tam müzayede uygulanacaktır. 31 Aralık 2030 tarihine kadar, uçak operatörlerinin fosil yakıt kullanımından geçişini teşvik etmek için 20 milyon ödenek ayrılacaktır.

alaz karbon whatsapp